Δεδομένου ότι σε επαγγελματικούς χώρους υγείας (πχ. νοσοκομεία, ιατρεία, εργαστήρια) απαιτείται η ελαχιστοποίηση της απελευθέρωσης ιών και μικροβίων, είναι σημαντικό να εξετάσουμε πώς τα συστήματα καθαρισμού αέρα εσωτερικών χώρων συμβάλλουν προς αυτήν την κατεύθυνση.
Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη (Morris et al., 2021) που πραγματοποιήθηκε σε δύο μονάδες περίθαλψης COVID-19 (ένας απλός θάλαμος και ένας θάλαμος εντατικής θεραπείας) του Addenbrooke’s Hospital στο Κέμπριτζ της Αγγλίας βρέθηκε ότι η εγκατάσταση φορητών συστημάτων καθαρισμού αέρα που συνδυάζουν φίλτρα υψηλής απόδοσης και υπεριώδη ακτινοβολία (UV) κατάφεραν επί 24ωρης λειτουργίας να απομακρύνουν από τον αέρα του δωματίου τον SARS-CoV-2 καθώς και άλλα παθογόνα που προσβάλουν το αναπνευστικό σύστημα.
Πιο συγκεκριμένα, τα συστήματα τοποθετήθηκαν σε θαλάμους περίθαλψης COVID-19 κάνοντας 5-10 ανακυκλώσεις αέρα την ώρα και η μελέτη χωρίστηκε σε τρία στάδια. Στο πρώτο στάδιο (1η εβδομάδα) μετρήθηκαν τα παθογόνα του αέρα χωρίς τη χρήση συστημάτων καθαρισμού αέρα και επιβεβαιώθηκε η παρουσία του SARS-CoV-2 σε μεσαία (1-4mM) και μεγάλα (>4mM) σωματίδια. Το RNA του SARS-CoV-2 δεν ανιχνεύθηκε στα μικρά (<1μM) σωματίδια. Στο δεύτερο στάδιο (2η εβδομάδα) τέθηκαν σε λειτουργία οι καθαριστές αέρα και σε καμία από τις μετρήσεις δεν ανιχνεύθηκε κανένα μέγεθος σωματιδίου που να φέρει τον ιό SARS-CoV-2. Στο τρίτο και τελευταίο στάδιο (3η εβδομάδα), με ανενεργά τα συστήματα καθαρισμού αέρα, επιβεβαιώθηκε και πάλι η παρουσία του SARS-CoV-2 σε μεγάλα (>4mM) και μεσαία (1-4mM) σωματίδια. Ειδικά τα τελευταία (σωματίδια των 1-4mM) φαίνεται ότι λειτουργούν ως οχήματα αερογενούς μετάδοσης του SARS-CoV-2.
Επομένως, προκύπτει ότι, η χρήση συστημάτων καθαρισμού αέρα σε νοσοκομειακά περιβάλλοντα ωφελεί διπλά, τόσο τους ασθενείς και όσο και το προσωπικό, αφού:
- Απομακρύνουν τα αερομεταφερόμενα σωματίδια, παθογόνα και ιούς, συμβάλλοντας στην μείωση μετάδοσης νοσοκομειακών λοιμώξεων.
- Μειώνουν το ιικό και μικροβιακό φορτίο σε εσωτερικούς χώρους με αποτέλεσμα να μην υπάρχει αύξηση νοσηλειών περιστατικών Covid-19 και κατά συνέπεια επιβάρυνση των δομών υγείας.
Εκτός από την προστασία έναντι του SARS-CoV-2, σε χώρους υγειονομικής περίθαλψης και εργαστήρια είναι σημαντική και η εξάλειψη μικροοργανισμών. Σε μελέτη που πραγματοποιήθηκε από τους Guo et al. (2020) δοκιμάστηκε η φίλτρανση των παρακάτω μικροοργανισμών:
- Bacillus atrophaeus
- Staphylococcus epidermidis
- Escherichia coli
- Bre-vundimonas diminuta
- Aspergillus brasiliensis
- MS-2 coliphage
Τα αποτελέσματα της φίλτρανσης του αέρα με HEPA συνοψίζονται ως εξής: Τα Β. atrophaeus επιβίωσαν στα φίλτρα για 210 ημέρες ενώ τα MS-2 coliphage και τα A. brasiliensis επιβίωσαν 6 ημέρες. Σε διάστημα 6 ημερών υπήρξε μια σημαντική μείωση στη βιωσιμότητα των S. epidermidis, ενώ τα Gram-αρνητικά βακτήρια, τα E. coli και τα B. Diminuta δεν ανιχνεύθηκαν μετά από 48 ώρες έκθεσης.
Αυτή η μελέτη υπογραμμίζει την ανάγκη αξιολόγησης του κινδύνου σχετικά με τη χρήση και το χειρισμό των συστημάτων φίλτρανσης του αέρα που εκτίθενται σε ανθεκτικά παθογόνα έτσι ώστε να ελαχιστοποιηθεί ο κίνδυνος μετάδοσής τους σε επαγγελματικούς χώρους υγείας.
Ενδείξεις περί δέσμευσης εδνοτοξινών στα φίλτρα HEPA
- Οι αερομεταφερόμενες ενδοτοξίνες αυξήθηκαν στον αέρα μετά το φιλτράρισμα του αέρα από ένα χρησιμοποιημένο φίλτρο HEPA.
- Τα κατεστραμμένα βακτήρια που εγκλωβίζονται στο φίλτρο HEPA κατά τη λειτουργία του, συμβάλλουν στην αύξηση των ενδοτοξινών που εκλύονται στον αέρα.
Οι ενδοτοξίνες είναι ένα κύριο συστατικό του εξωτερικού περιβλήματος των gram αρνητικών βακτηριδίων. Καθώς οι ενδοτοξίνες βρίσκονται στο περιβάλλον όπως στη σκόνη, συνδέονται με παθήσεις των πνευμόνων και συγκεκριμένα με κρίσεις άσθματος, πνευμονίες, βρογχίτιδες, επίμονο βήχα, δύσπνοια κ.α..
Πρόσφατη έρευνα στο περιοδικό Environment International (Niu et al., 2020), εξέτασε το ρόλο των φορητών συσκευών καθαρισμού του αέρα με φίλτρα HEPA στον περιορισμό των βακτηριακών ενδοτoξινών. Πιο συγκεκριμένα, βρέθηκε ότι κατά την τοποθέτηση αυτών των συσκευών σε εσωτερικούς χώρους όπου τα παράθυρα παραμένουν συνήθως κλειστά και συνεπώς δεν υπάρχει ανατροφοδότηση του εσωτερικού αέρα με νέους ρύπους, τα φίλτρα HEPA κατά τη διάρκεια της χρήσης τους λειτουργούν ως πηγές ενδοτοξινών που μολύνουν συνεχώς τον αέρα εσωτερικών χώρων. Αυτό συμβαίνει γιατί τα φίλτρα HEPA ενώ φαίνεται να είναι αποτελεσματικά στον περιορισμό των ενδοτοξινών μεγάλου μεγέθους, δεν καταφέρνουν να περιορίσουν ενδοτοξίνες μικρού μεγέθους.
Επίπεδα ενδοτοξινών σε χρησιμοποιημένα φίλτρα HEPA (εικόνα ηλεκτρονικού μικροσκοπίου. (A) Εικόνες ηλεκτρονικού μικροσκοπίου διαφορετικών κομματιών φίλτρου HEPA (F1–F5). (Β) Συγκεντρώσεις ενδοτοξίνης ανά μονάδα επιφάνειας του φίλτρου HEPA. (C) Αντίγραφα γονιδίου DNA ανά μονάδα επιφάνειας των τεμαχίων φίλτρου (F1–F5).
Η τεχνολογία DFS υπερτερεί σε σύγκριση με τα φίλτρα HEPA
Τα συστήματα της PureAirLab με τεχνολογία DFS (Disinfecting Filtration System), αντιμετωπίζουν αποτελεσματικά την αερομεταφερόμενη μετάδοση ιών και μικροβίων, παγιδεύοντας σωματίδια έως 0,007 μm, 40 φορές μικρότερου μεγέθους συγκριτικά με το πρότυπο φίλτρανσης HEPA.
- Με το πρώτο κιόλας πέρασμα του αέρα από το σύστημα αιχμαλωτίζουν το 99,99% μικροσωματιδίων, μικροβίων και ιών, όπως SARS-CoV-2, Η1Ν1, Η7Ν9, χρυσίζων σταφυλόκοκκος (MRSA), Syncephalastrum, Ulocladium, A. Parasiticus κ.α.. Μέσω του αυξημένου ηλεκτρικού πεδίου που αναπτύσσεται λόγω της τεχνολογίας DFS, ιοί, μικρόβια και σωματίδια εξαλείφονται κατά 99,99% αποτρέποντας την ανάπτυξη ζώσας οργανικής ύλης στα φίλτρα του συστήματος. Επιπλέον, διαθέτουν φίλτρο προσρόφησης VOC, για την εξάλειψη επιβλαβών αερίων και οσμών, χημικών ουσιών και καπνού.
- Έχουν εξαιρετικά χαμηλή κατανάλωση ενέργειας λόγω της μισής πτώσης πίεσης ροής αέρα σε σχέση με τα HEPA, χαμηλά επίπεδα θορύβου και μικρότερη συχνότητα αντικατάστασης φίλτρων καθώς έχουν τριπλάσια χωρητικότητα φορτίου ρύπων από HEPA. Τέλος η αποδοτικότητα φίλτρανσης χαρακτηρίστηκε σύμφωνα με τα πρότυπα της ASHRAE ως επιπέδου > MERV16.
- Δεν παγιδεύουν απλά τους μικροοργανισμούς: Τους θανατώνουν μέσω της πατενταρισμένης τεχνολογίας DFS, εξαλείφοντας την πιθανότητα δευτερογενούς ρύπανσης ενδοτοξινών.
- Η απόρριψη των φίλτρων στο τέλος ζωής τους είναι απόλυτα ασφαλής, μιας και δεν περιέχουν ζώσα ύλη.
Πώς λειτουργούν τα συστήματα καθαρισμού αέρα με τεχνολογία DFS?
Όλα τα παραπάνω πλεονεκτήματα που προκύπτουν από τη χρήση της τεχνολογίας DFS διασφαλίζουν ανώτερη ποιότητα αέρα σε νοσοκομεία, κλινικές, διαγνωστικά εργαστήρια, ιατρεία καθώς και ένα άνετο, φρέσκο και ασφαλές εσωτερικό περιβάλλον.
